کلستئاتوم یا کیست گوش | توده گوش
کلستئاتوم توده ای ناهنجار است که در گوش میانی ایجاد می شود. کلستئاتوم را باید حتما با عمل جراحی در داخل عمل و با بیهوشی کامل تخلیه کرد و برداشت. گاه برداشت کلستئاتوم با ایجاد کم شنوایی دائمی همراه است. تشخیص این ضایعه با توجه به تست های شنوایی و نتایج برآمده از آنها و نیز هنگام باز کردن گوش قابل تشخیص و رویت است.
در بدن، از تجمع سلول ها در کنار هم کیست به وجود می آید. کیست یا Cyst یک محفظه بسته با محتویاتی شامل هوا، مایعات و مواد نیمه جامد که می تواند به صورت خودبه خود یا به وسیله جراحی درمان شود. علت آن می تواند مادرزادی یا پاتولوژیک باشد. غده خوش خیم گوش یا کلستئاتوم توده گوش هم از تجمع سلول های پوستی گوش تشکیل می شود. در واقع کلستئاتوم (Cholesteatoma) به رشد بی رویه،غیر طبیعی و غیر سرطانی سلول های پوست در قسمت گوش میانی و پشت پرده گوش می گویند. علت به وجود آمدن آن علاوه بر مادرزادی بودن به علت عفونت های پی در پی در بخش میانی گوش نیز می باشد.
کلستئاتوم گوش همان توده گوش خوش خیم است که از انباشته شدن سلول های مرده بر روی هم بوجود می آید. این سول های مرده رفته رفته زیاد می شوند و تشکیل یک توده می دهند که در نهایت به استخوانچه های گوش صدمه می رسانند. در نتیجه باعث عدم تعادل، افت عملکرد ماهیچه و افت شنوایی می شود.
کلستئاتوم گوش چیست؟
کلستئاتوم گوش همان توده گوش خوش خیم است که از انباشته شدن سلول های مرده بر روی هم بوجود می آید. این سول های مرده رفته رفته زیاد می شوند و تشکیل یک توده می دهند که در نهایت به استخوانچه های گوش صدمه می رسانند. در نتیجه باعث عدم تعادل، افت عملکرد ماهیچه و افت شنوایی می شود. این توده هنگامیکه ایجاد شود باعث احساس پری و کم شنوایی در گوش می شود. راه درمان آن نیز با جراحی است که نباید به تعویق افتد. درمان دیر هنگام این اختلال باعث آسیب زدن به دیگر ساختارهای گوش و از جمله گوش داخلی می شود که در این هنگام باعث کم شنوایی می شود که برگشت ناپذیر است. این اختلال ممکن است همراه با وزوز گوش باشد.
همچنین برای کسب اطلاع از انواع بیماری های گوش از جمله وزوزگوش و پاسخ به این سوال که وزوز گوش نشانه چیست به دیگر مقالات سایت مراجعه نمایید.
دلایل کلستئاتوم یا توده گوش
ایجاد شدن کلستئاتوم یا توده گوش ممکن است به دلایل مختلف اکتسابی یا وراثتی ایجاد شود. عفونت گوش، اختلال در عملکرد شیپور استاش و پتانسیل های ذاتی مادرزادی در به وجود آوردن این اختلال نقش دارند. در ادامه هر کدام از این گزینه را به صورت مختصر توضیح داده می شوند.
عفونت گوش
دلیل عمده این بیماری عفونت گوش است. بعد از عمل جراحی، آلرژی و یا حساسیت قسمت شیپور استاش تضعیف شده و باعث بوجود آمدن یک فضای خالی پشت گوش می شود. همین امر موجب می شود که پرده گوش به سمت این محفظه خالی کشیده شده و مکان مناسبی برای تجمع سلول های مرده به وجود بیاید.
اختلال در استاش
شیپور استاش قسمتی است که باعث اتصال گوش به حلق می شود و زمانی که اختلالی در آن بوجود بیاید پرده گوش نمی تواند تغییرات فشار هوا را تحمل کند. همین امر باعث می شود که پرده گوش پایین بریزد و در نهایت سلول های پوستی مرده انباشت و تشکیل توده گوش یا کلستئاتوم (Cholesteatoma) را بدهند.
دانستنی های سمعک اتیکن
مادرزادی
به ندرت به دلایل مادرزادی فرد دچار توده گوش خوش خیم می شود. اما در موارد نادر به این صورت است که پوشش گوش فرد در بازه زمانی رشد او در استخوانش گیر کرده و تشکیل کیست می دهد. نکته مهم تر اینکه کودکان و نوزادانی که مکرراً دچار عفونت گوش می شوند در دوران نوجوانی قطعاً دچار این بیماری خواهند شد.
علائم کلستئاتوم یا توده گوش
در ابتدا خفیف می باشند اما با حجیم تر شدن توده گوش نشانه های بیشتری نشان می شود. این علائم ممکن به صورت تکی یا ترکیبی باشد از جمله موارد زیر می توان اشاره کرد:
- وزوز در گوش
- درد در ناحیه گوش
- ترشحات همراه با بوی بد
- ناحیه راست و یا چپ گوش تضعیف می شود.
- افت شنوایی در گوش چپ یا راست
- احساس پر شدگی گوش
- سرگیجه واقعی
- احساس منگی
- عفونت در گوش میانی
اگر فرد زمان زیادی به این بیماری مبتلا باشد ولی اقدامی در جهت درمان انجام ندهد این توده گوش به بخش های دیگر سرایت می کند و باعث عدم تعادل در فرد می شود. در نتیجه باعث عفونت گوش میانی و حتی مننژیت یا عفونت در مغز می شود.
عمل تخلیه مایع پشت گوش
مایع و عفونت ممکن است پشت پرده گوش به وجود بیاید. به صورت طبیعی بعد از پرده گوش که گوش میانی نامیده می شود سه استخوان کوچک به نام استخوانچه های گوش وجود دارد که باعث بهتر شنیدن و انتقال صدای به صورت راحتر به مثابه یک اهرم انجام می شود. عمل تخلیه مایع پشت گوش هنگامی که به صورت غیرطبیعی گوش میانی به واسطه عفونت و مایع پر می شود انجام می شود. عمل تخلیه مایع پشت گوش باعث تسکین درد گوش و خالی شدن این عفونت ها می شود. دلایل زیادی باعث ایجاد چنین مشکلی می شود اما با این وجود یکی از مهمترین این دلایل عملکرد نامناسب شیپور استاش و یا انتقال ویروس از حلق به پشت پرده گوش می باشد. عمل تخلیه مایع پشت گوش ممکن است با استفاده از یک لوله نازکی که روی پرده گوش قرار می گیرد انجام شود و ممکن هم است با توجه به حجم مایع از طریق جراحی عمومی انجام پذیرد.
کیست گوش بیرونی
گوش بیرونی یا خارجی که شامل لاله گوش و مجرا می باشد ممکن است دچار ضایعه شود. کیست گوش بیرونی یکی از این مشکلاتی است که در برخی از افراد ایجاد می شود. کیست یا توده گوش معمولا در گوش میانی اتفاق می افتد و کمتر کیست گوش بیرونی ایجاد می شود. لازم به ذکر است که این سلول های از جنس سرطانی نیستند و با عمل جراحی قابل برداشت و درمان می باشد. کیست گوش بیرونی ممکن است روی یا پشت گوش قرار گیرد ولی کیست گوش میانی بعد از پرده گوش قرار می گیرد و قابل دید با چشم غیرقابل مسلح نیست. عملی که برای برداشتن کیست گوش بیرونی انجام می شود بین ۲ الی ۳ ساعت زمان می برد. بسته به حجم و میزان درگیری که در گوش خارجی یا میانی ایجاد می کند ممکن است تبعات و آثار متفاوتی داشته باشد.
غده گوش
در برخی از موارد غده گوش ممکن است ایجاد شود غده گوش یا توده گوش یا کلستئاتوم ضایعه ای است که از تجمع سلول های پوستی در داخل گوش میانی ایجاد می شود. غده گوش معمولا با کم شنوایی همراه است. درمان این مشکل با جراحی است هرچند می توان از آنتی بیوتیک ها برای کاهش تورم والتهاب ناشی از غده هم استفاده کرد. به خاطر داشته باشید غده گوش با تومور گوش متفاوت است به این جهت که معمولا غده گوش در گوش میانی ایجاد می شود ولی تومور گوش در گوش داخلی و در برخی موارد به صورت سرطانی می باشد. اقدام زود هنگام برای جراحی و برداشتن تومور گوش و حتی غده گوش ضروری است. دیر اقدام کردن ممکن است باعث سرایت به سایر مناطق گوش و مغز شود و کار درمان را سخت تر کند. یکی از نشانه های وجود غده گوش احساس کم شنوایی و پری گوش می باشد.
توده در گوش
در گوش در هر سه بخش آن یعنی گوش خارجی گوش میانی و داخلی ممکن است توده یا غده ایجاد شود. توده در گوش گاه به صورت مشخص و قابل دید است و گاه در قسمت های است که تنها با جراحی و یا آزمایشات MRI و سی تی اسکن قابل ردیابی است. توده در گوش در هر کدام از بخش ها که باشد ممکن است با منشا بدخیم و سرطانی باشد و ممکن است غیر بدخیم و بدون نگرانی جدی باشد. برای برطرف کردن توده در گوش استفاده از دارو یا پماد نمی توان استفاده کرد و در بخش عظیمی از آنها تنها با جراحی قابل درمان است. توده در گوش برخی مواقع مانند کلستئاتوم یا اتواسکلروزیس ممکن است در گوش میانی ایجاد شود. نوع اول را با جراحی قابل درمان است و نوع دوم می توان از جراحی یا استفاده از سمعک درمان کرد.
علائم کیست گوش
هر غده یا کیستی در هر بخش از گوش وجود داشته باشد همراه با علائم و نشانه های است. علائم کیست گوش که در بخش خارجی یا بیرونی وجود داشته باشد هم به صورت ظاهری قابل تشخیص است و هم حالت غیرطبیعی به گوش می دهد و حالات قبل از این ضایعه قابل مقایسه نیست. علائم کیست گوش در گوش میانی ممکن است همراه با کیپی و گرفتگی گوش باشد و در این حالت فردی که به این مشکل دچار می شود معمولا صدای خودش را بیشتر و بلندتر از حالت عادی می شنود. علائم کیست گوش در گوش داخل با کم شنوایی و گاه سرگیجه و عدم تعادل همراه است. برای درمان کیست گوش در هر بخش روش ها و رویکردهای متفاوتی قابل انجام است. توصیه می شود با توجه به مشکلات زیادی که در پی دیر درمان کردن کیست یا غده و تومور گوش وجود دارد هرگونه ناراحتی، احساس درد ، کیپی، کم شنوایی، بی حسی صورت و غیره مشاهده کردید به سرعت برای درمان به پزشک مراجعه کنید.
تشخیص بیماری
گام اول مراجعه به مراکز شنوایی سنجی می باشد. متخصص شنوایی توسط وسیله ایی به نام اتوسکوپ داخل گوش بیمار را معاینه کرده و اقدامات لازم را انجام میدهد. اتوسکوپ دارای یک لامپ در قسمت بالایی خود است که متخصص به وسیله آن می بیند که داخل گوش فرد توده و یا کیستس وجود دارد.سپس با استفاده از تمپانومتری برای تشخیص وجود اختلال بعد از پرده تمپان انجام می شود. همچنین ممکن است برای اطمینان مواردی همچون سی تی اسکن و ام آر آی را انجام شود.
از طریق سی تی اسکن که توسط اشعه عکس هایی گرفته می شود تشخیص داده می شود که آیا کلستئاتوم تا استخوانچه های گوش پیشروی کرده است یا خیر! که اگر پیشروی کرده باشد باعث مشکلات شنوایی و عدم تعادل در فرد خواهد شد.
درمان توده گوش
تنها راه درمان برای این بیماری جراحی می باشد. نه دارویی برای این بیماری وجود دارد و نه به طور طبیعی از بین می رود. بعد از تشخیص وجود این کیست متخصص آنتی بیوتیک و قطره مخصوص گوش را تجویز می کند تا التهاب فروکش نماید. همچنین ترشحات گوش نیز تخلیه شود. جراحی ۲ تا ۳ ساعت به طول می انجامد و بیمار تحت بیهوشی کامل می باشد. در طول جراحی کیست بر داشته می شود و قسمتهای آسیب دیده گوش نیز ترمیم می شود. در صورت شکسته شدن استخوانچه گوش باشد یک عمل دیگر بر روی گوش انجام شود تا استخوان ها نیز ترمیم شوند.
عوارض توده گوش
اگر این عارضه درمان نشود شرایط مساعدی را برای رشد و نمو قارج و باکتری ایجاد می کند و این عفونت، التهاب گوش و ترشحات را به همراه دارد. همچنین با رشد مداوم باعث تخریب استخوانهای اطراف خود می شود. همچنین اگر باعث شکستن استخوان ها شود این امکان وجود دارد که فرد ناشنوایی انتقالی بگیرد.
پیشگیری از توده گوش
از کلستئاتوم مادرزادی نمی توان پیشگیری کرد. ولی شما با آگاهی از این نوع بیماری و در صورت مشاهده آن می توانید فوراً به مراکز شنوایی شناسی و متخصص گوش، حلق و بینی در جهت درمان آن اقدام نمایید. در سایت تهران صفیر برای آشنایی بیشتر با انواع سمعک و برندهای گوناگون، مقالات جامعی نوشته شده است. به عنوان مثال می توانید مقاله سمعک استارکی را مطالعه نمایید.
کیست گوش خارجی
از تجمع ناهنجار سلول در هر جای از بدن کیست ایجاد می شود. کیست می تواند در ساختمان گوش نیز ایجاد شود. اگر محل ایجاد کیست در ناحیه گوش خارجی باشد به آن کیست گوش خارجی می گویند. این کیست ها ممکن است روی لاله گوش یا درون مجرای گوش خارجی ایجاد شود. کیست گوش خارجی به صورت تورم در این نواحی پدیدار می شود. این کیست ها در مراحل ابتدایی با استفاده از داروها قابل رفع شدن هستند و برخی نیز باید با عمل جراحی برداشته شوند. ضربه های وارد به سر و گوش، رعایت نکردن بهداشت فردی، استفاده از استخرهای که بهداشت در آنها رعایت نشده باشد از عواملی است که می تواند موجب ایجاد کیست گوش خارجی گردد. در صورتیکه احساس تورم، درد یا فشار در گوش کردید برای بررسی آن به مراکز درمانی و سنجش شنوایی مراجعه کنید. استفاده از دارو نیز حتما باید تحت نظر پزشک انجام پذیرد مصرف خودسرانه دارو ممکن است آسیب وارده را به سبب ایجاد مقاومت دارویی افزایش دهد.
پرسش های رایج توده گوش یا کلستئاتوم
در ادامه به این پرسش ها پاسخ خواهیم داد.
توده گوش یا کلستئاتوم چیست؟
کلستئاتوم یا توده گوش، توده خوش خیم گوش میانی است که از تجمع سلول های مرده بر روی هم ایجاد می شود.
دلایل ایجاد توده گوش یا کلستئاتوم چیست؟
ایجاد این توده به دلایلی اتفاق می افتد که مهمترین آنها عبارتند از: عفونت های مزمن گوش میانی، اختلال در شیپور استاش، سابقه ارثی و مادرزادی.
نشانه های کلستئاتوم چیست؟
این اختلال در گوش میانی ایجاد می شود و نشانه های دارد از جمله: درد، وزوز گوش، ترشحات بد بو از گوش، افت شنوایی در گوش درگیر، احساس سرگیجه و احساس منگی.
تشخیص بیماری کلستئاتوم چگونه است؟
برای تشخیص در ابتدا باید فرد مورد ارزیابی شنوایی قرار گیرد و از طریق تمپانومتری وجود ضایعه تایید شود همچنین می توان برای بررسی درگیری استخوانچه های گوش میانی از سی تی اسکن یا ام ار آی استفاده می شود.
درمان توده گوش یا کلستئاتوم چیست؟
این اختلال تنها با جراحی و برداشتن توده موجود در گوش قابل درمان است. بعد از جراحی برای کنترل التهاب از آنتی بیوتیک استفاده می شود.
خوب بشنوید بهتر زندگی کنید
سمعک تهران صفیر
دکتر ولدبیگی
دیدگاه خود را ثبت کنید
تمایل دارید در گفتگوها شرکت کنید؟در گفتگو ها شرکت کنید!