بیماری گوش میانی و نشانه های رایج آسیب شنوایی

در این مطلب به بررسی بیماری گوش میانی می پردازیم. کم شنوایی را می توان از طریق، نوع  (انتقالی، حسی، عصبی) ، محل آسیب، یا علت کم شنوایی گوش توصیف کرد. انواع کم شنوایی را عمدتا به دو دسته حسی و انتقالی تقسیم می کنند. کم شنوایی انتقالی نتیجه نقص در گوش خارجی و بطور عمده نقص در گوش میانی است.

مجموعه اختلالات و بیماری گوش میانی

1. درد گوش
2. ترشح گوش
3. اتیت میانی حاد
4. اتیت میانی مزمن
5. کلستئاتوم
6. اتواسکلروزیس
7. تومور گلوموس

درد گوش

در کودکان درد گوش عمدتا اتوژنیک (ناشی از خود گوش) است و به وسیله عفونت ایجاد می شود. کودکان مستعد به اتیت میانی (عفونت یا بیماری گوش میانی) و اتیت خارجی هستند. مجرای بزرگ و افقی بودن شیپور استاش در کودکان دلیل اصلی مبتلا شدن به انواع اتیت ها عنوان شده است. بیشتر شکایات بزرگسالان از اوتالگی بر خلاف کودکان منشاء شان اتوژنیک نیست.  عمدتا در بزرگسالان درد گوش ناشی از اختلالاتی است که حلق، حنجره، لوزه ها و ماهیچه های جونده را درگیر میکند.

در سایت تهران صفیر برای آشنایی بیشتر با انواع سمعک و برندهای گوناگون، مقالات جامعی نوشته شده است. به عنوان مثال می توانید مقاله سمعک زیمنس را مطالعه نمایید.

ترشح گوش

مایع مترشحه میتواند ناشی از کانال، حفره گوش میانی، یا حفره کرانیال باشد. ترشحات بدون درد ممکن است نتیجه اتیت میانی حاد باشد که ترشحات ماه ها و سالها ادامه پیدا میکند و میتواند ناشی از کلستئاتوم باشد. رنگ، بو و تداوم ترشحات و همراه بودن آن با نشانه ها و تروما نشانه هایی برای پی بردن به محل و علت ترشحات گوش هستند. رنگ زرد مانند و پرحجم بودن مایع تقریبا همیشه دال بر وجود عفونت گوش میانی است.

اتیت میانی حاد

اتیت میانی حاد یک اختلال شایع  است که تقریبا ۷۰ درصد کودکان با سن حدود سه سال به آن مبتلا میشوند. این اختلال با عفونت چرکی مشهود میشود و با ادم، احتقان، خروج خون و تب همراه است. در بیمارانی که درد هم وجود دارد که ناشی از التهاب پرده تیمپان و فشار بر آن است.  کودکان زیر ۷ سال یا بیشتر از آن مستعد تر از دیگران به ابتلا به اتیت میانی حاد هستند.  که دلیل آن آناتومی متفاوت شیپور استاش آنها است.

نقش شیپور استاش در اتیت میانی

شیپور استاش در کودکان کوتاه تر افقی تر و عریض تر است. این اناتومی شیپور استاش باعث می شود که باکتری ها به آسانی از حلق یا بینی وارد فضای گوش میانی شوند. تیمپانوستومی لوله کوتاهی است که در پرده تیمپان قرار داده میشود. تیمپانوستومی یک درمان مرسوم در کودکان برای خروج ترشح از گوش است. تیمپانوستومی باعث کاهش شنوایی بیشتر ازdB  ۱۵ میشود. لوله های تیمپانوستومی معمولا بعد از یک سال بیرون آورده میشوند. در بیشتر موارد بعد از تیمپانوستومی پرده تیمان بطور خود به خود ترمیم می شود.

اتیت میانی مزمن

این نوع از اتیت دارای درد کمتری است و تخلیه ترشحات از آن به نسبت کمتر و دارای عفونت گوش میانی عود کننده است. اتیت میانی مزمن عمدتا بطور متناوب به درمان با آنتی بیوتیک پاسخ میدهد. دلیل ترشح دائمی از گوش در اتیت میانی مزمن بسیار روشن نیست.  این نوع از اتیت با عملکرد غیر طبیعی شیپور استاش و همچنین با سینوزیت همزمانی دارد. هجوم اتیت میانی مزمن عمدتا به دنبال اتیت میانی حاد رخ میدهد.  این نوع اتیت ممکن است باعث فرسایش تدریجی بافت استخوانی شود. معمول ترین نشانه که در پی خواهد آمد کاهش شنوایی است.

در سایت تهران صفیر با انواع سمعک از جمله سمعک فوناک بیشتر آشنا شوید.

کلستئاتوم

کلستئاتوم نام کیستی است که از طریق هجوم سلولهای پوست به گوش میانی ایجاد می شود. پوست در سطح بیرونی یا لترال پرده تمپان یافت می شود. این لایه ها مانند سایر پوست های بدن پوست اندازی میکند. پوست های ریخته شده از طریق یک مکانیزم بی نظیر از روی پرده کنار رفته و از طریق اپی تلیوم کانال گوش به بیرون میریزد.

انواع کلستئاتوم در بیماری گوش میانی

گاهی اوقات پرده تمپان یک جمع شدگی عمیق ایجاد میکند و به داخل فضای گوش میانی میرود.  این نوع از کلستئاتوم به عنوان کلستئاتوم اولیه اکتسابی شناخته شده است. کلستئاتوم مادرزادی برخلاف نوع اکتسابی آن ممکن است در پشت پرده تمپان در اشخاصی که هیچ سابقه تروما یا اتیتی ندارند رخ دهد. در هر کدام از انواع کلستئاتوم گسترش توده باعث اتصال آن با استخوانچه ها کپسول اتیک و دیواره های گوش میانی میشود.

عوارض کلستئاتوم

درگیر شدن استخوانچه ها باعث ایجاد کم شنوایی انتقالی میشود. حمله به کپسول اتیک باعث فرسایش آن شده و به راحتی به داخل لابیرنت غشایی نفوذ کرده و باعث کم شنوایی حسی عصبی و سرگیجه میشود. در موارد پیشرفته کلستئاتوم میتواند به طور کامل استخوان تمپورال را تخریب کند و در حفره مغزی حضور پیدا کند.

اتواسکلروزیس بیماری گوش میانی

اتواسکلروزیس یک نوع اختلال در متابولیسم استخوان تمپورال است. در این بیماری لابیرنت استخونی سخت با شاخه هایی از استخوان اسفنجی جایگزین می شود. این شاخه ها ابتدا پنجره بیضی را تحت تاثیر قرار میدهند سپس به فوت پلایت استخوانچه رکابی گسترش میابند. اتواسکلروزیس باعث عدم حرکت فوت پلایت استخوانچه رکابی بر روی پنجره بیضی می شود و همانگونه که شناخته شده نتیجه اصلی اتواسکلروزیس کم شنوایی انتقالی است. گاهی اوقات شاخه ها ها لابیرنت را درگیر میکنند که نتیجه آن کم شنوایی حسی عصبی و حتی کری کامل است. در حقیقت بسیاری از عمل های جراحی کاشت حلزون اولیه در بیمارانی انجام شده که تحت تاثیر اتواسکلروزیس بوده اند.

شیوع اتواسکلروزیس در بیماری گوش میانی

کم شنوایی در این بیماران ابتدا در سن ۳۰ تا ۴۰ سالگی نمایان میشود که دارای پیشرفت آهسته است.  بسیاری از بیماران میتوانند از وسایل کمک شنیداری مانند سمعک استفاده کنند. در موارد پیشرفته بیماری عمل جراحی جایگزین کردن رکابی با پروتز و الصاق آن انجام می شود.

تومور گلوموس بیماری گوش میانی

هر آنچه باید درباره سمعک ویدکس بدانید

تومور گلوموس از بافت پاراگانگلیونی که در داخل استخوان تمپورال یافت میشود ایجاد میشود؛ بنابراین این تومور پاراگانگلیوماس نیز نامیده میشود. این نوع بافت را بعضی وقت ها جسم گلوموس می نامند که در طول رگ های بزرگ و اعصاب یافت میشود و به عنوان گیرنده فشار عمل میکند و همچنین قادر است تغییرات در فشار اکسیژن را درک کند. تومور گلوموس نادر است ولی در عین حال عادی ترین نئوپلاسم در استخوان تمپورال است که عمدتا بر اساس ناحیه حضور یا محل منشاء نام گذاری میشوند؛ مثلا تومور گلوموس تیمپانیکوم توموری است که در داخل گوش میانی رشد میکند، تومور گلوموس ژوگولار توموری است که در داخل ورید ژوگولار که در نزدیکی سوراخ ژوگولار است میروید.

تاثیرات بیماری گوش میانی بر مکانیک

اولین عملکرد بیماری گوش میانی تطابق امپدانس سیگنالهایی راه هوایی، با مایع درون گوش داخلی است. تفاوت سطح پرده تمپان به دریچه بیضی و عملکرد اهرمی استخوانچه ها است. حرکت آزاد استخوانچه ها برای افزایش انرژی لازم به پنجره بیضی نقش تعیین کننده ای دارد. هر مانع فیزیکی که این حرکت ساختارهای گوش میانی را مختل کند میتواند باعث کم شنوایی شود.

کلام پایانی در بیماری گوش میانی

اتیت میانی یکی از معمول ترین بیماری هایی است که هر فردی با آن روبرو می شود. عفونت های حاد میتوانند دردناک باشند و باعث پاره شدن پرده تمپان و خروج چرک از بیماری گوش میانی شوند. عفونت های مزمن ممکن است درد نداشته باشند ولی تجمع مایع در فضای گوش میانی باعث کم شنوایی انتقالی شود. کلستئاتوم یک جرم اپی تلیومی کراتینیزه باکتریایی است که در داخل فضای گوش میانی رشد میکند و باعث فاسد شدن استخوانهای اطراف شده و کم شنوایی از نوع انتقالی یا حسی عصبی ایجاد میکند. چون کلستئاتوم باعث تشکیل یک محیط خوب برای رشد باکتری میشود درنتیجه معمولا با اتیت میانی همراه است. اتواسکلروزیس یک اختلال ژنتیکی در متابولیسم استخوان است که باعث کم شنوایی انتقالی در بسیاری از موارد میشود اما ممکن است با درگیر کردن کپسول اتیک باعث کری حسی عصبی شود.