کم شنوایی و انواع گوناگون آن را بهتر بشناسیم

امروز می خواهیم درباره کم شنوایی و انواع گوناگون آن صحبت کنیم. برای بدست آوردن ملاک های طبیعی حس های مختلف انسان، بر روی افراد سالم و طبیعی، مقادیر هنجار بدست می آید. در زمینه شنوایی نیز به دنبال تعیین استاندارهای مشخص، محدوده طبیعی آستانه های شنوایی بدست می آید.

این محدوده هنجار از افراد سالم جوان و کاملا طبیعی از نظر حس شنوایی بدست آمده است. به خاطر ماهیت طیفی بودن حس شنوایی، محدوده ای به عنوان سطح شنوایی طبیعی مشخص می شود. این محدوده برابر با ۱۵ دسی بل آستانه شنوایی می باشد. لذا اگر فردی آستانه شنوایی ۱۵ دسی بل یا کمتر داشته باشد دارای حساسیت شنوایی نرمال است. و هر میزان آستانه از این مقدار بیشتر شود فرد دارای مشکل کم شنوایی است. نکته قابل ذکر این است که ممکن است فردی دارای آستانه شنوایی طبیعی باشد ولی اختلال شنوایی هم داشته باشد. در این موارد منشاء مشکل مربوط به ساختارهای مرکزی شنوایی است که برای ارزیابی آن باید آزمون های تخصصی شنوایی انجام داد.

کم شنوایی با سمعک و ناشنوایی با کاشت حلزون قابل درمان است

برای آشنایی با انواع سمعک نامرئی هوشمند از جمله سمعک اینترتون و … می توانید مقالات سایت تهران صفیر را مطالعه کنید.

میزان کم شنوایی

به دنبال صدمه دیدن دستگاه شنوایی، دریافت و درک اصوات دچار نقصان می شود. به این معنی که برای شنیدن صداها باید سطح شدت صوتی به اندازه ای افزایش یابد تا برای فرد قابل شنیدن باشد لذا با توجه به وسیع بودن محدوده شنوایی، مقادیر افت حاصله می تواند سطوح شدتی گسترده ای را در برگیرد. استاندارهای موجود بر اساس سطح آستانه بدست آمده، طبقه بندی مشخصی را برای کم شنوایی در نظر می¬گیرد که بر اساس آن می توان سطح شنوایی فرد را تعریف کرد. لذا میزان کم شنوایی علی رغم علت آن به این صورت تقسیم بندی می شود:
۱٫ شنوایی طبیعی (Normal): آستانه شنوایی در محدوده ۱۵ دسی بل HL و پایین تر از
۲٫ افت شنوایی خفیف (Slight): آستانه شنوایی ۲۵-۱۶ دسی بل HL
۳٫ افت شنوایی ملایم (Mild): آستانه شنوایی ۴۰-۲۶ دسی بل HL
۴٫ افت شنوایی متوسط (Moderate): آستانه شنوایی ۵۵-۴۱ دسی بل HL
۵٫ افت شنوایی متوسط-شدید (Moderately Severe): آستانه شنوایی ۷۰-۵۶ دسی بل HL
۶٫ افت شنوایی شدید (Severe) : آستانه شنوایی ۹۰-۷۱ دسی بل HL
۷٫ افت شنوایی عمیق (Profound): آستانه شنوایی بالاتر از ۹۰ دسی بل HL
شایان ذکر است که طبقه بندی های دیگری هم برای اختلالات شنوایی در نظر می گیرند. مثلا تا میزان ۲۰ دسی بل برای بزرگسالان به عنوان شنوایی هنجار در نظر گرفته می شود.

معنی کم شنوایی چیست؟

یکی از پرسش های که زیاد وجود دارد این است که معنی کم شنوایی چیست؟ این اصطلاح به هر میزان کاهش شنوایی اطلاق می شود که باعث می شود در روند طبیعی شنیدن اختلال ایجاد کند. این عارضه ممکن خفیف یا شدید و عمیق باشد. مشکلات شنوایی وابسته به سن و یا جنس نیست و ممکن در هر سنی حتی تازه متولدین و یا سالمندان ایجاد شود. شایان ذکر است که عارضه ای به نام پیرگوشی وجود دارد که با افزایش سن ایجاد می شود و در اکثر افراد بالای ۶۰ سال دیده می شود. در کنار اینها، اختلالات دیگری که مربوط به دستگاه شنوایی وجود دارد که در عین حالی که کم شنوایی وجود ندارد اما اختلال در شنیدن محرز است به این نوع اختلال، اختلال شنوایی مرکزی گفته می شود. برای تشخیص هر گونه اختلال شنوایی به کلینیک های شنوایی شناسی سراسر کشور مراجعه کنید.

انواع کاهش شنوایی

آسیب وارده بر دستگاه شنوایی بر حسب محل تاثیر خود، می تواند کم شنوای های متفاوتی ایجاد کند. این عوارض می تواند به صورت نشانه های قابل تفسیر بر روی نمودار ادیوگرام (نوار گوش) مشاهده کرد. برای توضیح انواع کم شنوایی لازم است ساختار گوش را به صورت کلی و مختصر بشناسیم: دستگاه شنوایی انسان شامل: ۱- گوش خارجی (لاله و کانال گوش) ۲- گوش میانی شامل پرده گوش (تمپان) و استخوانچه های گوش میانی (چکشی، سندانی، رکابی) و ۳- گوش داخلی شامل حلزون گوش و عصب شنوایی گوش است. علاوه بر قسمت های گفته شده به ساختارهای که در مسیرهای شنوایی از حلزون تا مغز وجود دارند و در شنیدن نقش دارند قسمت مرکزی شنوایی می گویند.

کم شنوایی انتقالی (Conductive hearing loss)

از آنجاییکه گوش خارجی و میانی نقش انتقال بهینه صدا به قسمت های داخلی تر را بر عهده دارند به این بخش ها سیستم انتقال می گویند. لذا چنانچه ضایعه ای در این قسمت ها قرار گیرد مانند ناهنجاری های لاله و مجرا، پارگی پرده گوش، عفونت گوش خارجی و غیره…افت شنوایی که ایجاد می شود افت کم شنوایی انتقالی در نظر می گیرند.

دانستنی های سمعک زیمنس

حسی– عصبی (Sensory-Neural hearing loss )

 اختلالات مادرزادی، ژنتیکی و اکتسابی که باعث شود حلزون و یا عصب دچار اختلال عملکرد شوند افت شنوایی اتفاق می افتد لذا این افت شنوایی که معمولا برگشت پذیر هم نیست کم شنوایی حسی – عصبی گفته می شود. این اختلال بیشترین شیوع را در بین سایر مشکلات شنوایی ها دارد.

آمیخته  (Mixed hearing loss)

علاوه بر افت انتقالی و حسی– عصبی نوع سومی از افت شنوایی وجود دارد که کم شنوایی آمیخته (Mixed) نامیده می شود که ناشی از درگیر شدن هر دو قسمت انتقال و حسی– عصبی دستگاه شنوایی است. در این نوع، در ابتدا با اقدام به رفع مشکل قسمت انتقالی یعنی وجود عفونت یا پارگی پرده گوش یا هر گونه اختلال گوش میانی کرد سپس با تقویت از طریق سمعک می توان کم شنوایی را برطرف کرد. باید خاطر نشان کرد برخی از بیماری های گوش میانی به واسطه دارو بهبود می یابند و برخی دیگر با جراحی و نیز برخی نیز با گذاشتن پروتز داخل گوش میانی کاهش شنوایی برطرف می گردد.

در سایت تهران صفیر با انواع سمعک از جمله سمعک نامرئی بیشتر آشنا خواهید شد.

کم شنوایی خفیف

بر اساس طبقه بندی های که در این زمینه انجام شده است کم شنوایی خفیف به نوعی اطلاق می شود که حداقل افت شنوایی وجود دارد. همان طور که ذکر گردید میزان طبیعی بودن شنوایی داشتن آستانه های شنوایی بهتر از ۱۵ دسی بل است و اگر کل طیف شدتی شنوایی و میزان آن را از صفر تا ۱۲۰ دسی بل در نظر بگیریم کم شنوایی خفیف به محدوده ۱۵ تا ۲۵ دسی بل گفته می شود. کم شنوایی خفیف ممکن است در برخی از فرکانس های شنوایی رخ دهد و در سایر فرکانس های فرد مشکلی وجود نداشته باشد و یا برعکس در برخی فرکانس مشکل شنوایی در حد خفیف و سایر فرکانس ها در حد ملایم تا شدید باشد. بیماری های مختلف شنوای عوارض متفاوتی ایجاد می کنند.

درمان کم شنوایی خفیف

کم شنوایی باید درمان شود. درمان نکردن آن تاثیرات منفی دارد. درمان کم شنوایی خفیف در رده های سنی مختلف با هم متفاوت است. همان طور که ذکر گردید کم شنوایی خفیف یعنی حداقل افتی که در دستگاه شنوایی رخ داده است. این میزان نشیندن شروع افت شنوایی است و چنان کم است که تاثیر زیادی در افرادی که سن زبان آموزی را گذرانده اند نمی گذارد به همین دلیل در بزرگسالانی که مبتلا به افت در حد خفیف هستند نیاز به تقویت کننده خاصی یا اقدامات درمانی ندارند! اما در سنین پایین و نوزادن کاملا متفاوت است. در این سنین به علت اینکه در مرحله یادگیری زبان هستند به تمام جزئیات اصوات گفتاری و غیر گفتاری نیاز دارند و لذا باید برای این سن حتی با کم شنوایی خفیف از سمعک بهره مند شد.

کم شنوای ملایم یا mild چیست؟

در تقسیم بندی کم شنوایی، کم شنوایی ملایم یا mild به میزانی از کم شنوایی گفته می شود که بین ۲۵ تا ۴۰ دسی بل افت شنوایی وجود داشته باشد. این میزان افت نیاز به اقدامات درمانی و تقویتی مانند سمعک برای تمامی سنین دارد. اگر فرد سن کمتری داشته باشد که در اسرع وقت باید اقدامات درمانی را شروع کنند اگر هم کم شنوایی ملایم یا mild بعد از مرحله زبان آموزی است برای جلوگیری از بیشتر شدن میزان آن و نیز جلوگیری از تاثیرات منفی ویژگی های شناختی متاثر، بهتر است از سمعک مناسب استفاده شود.

کلام پایانی

 اگر اختلال شنوایی اتفاق بیفتد باید درمان شود درنگ در درمان، باعث بدتر شدن شنوایی یا عوارض شدید ناشی از آن می شود. اگر کم شنوایی حسی-عصبی باشد راه درمان کاشت حلزون و یا استفاده از سمعک است و اگر به علت درگیری سیستم انتقالی باشد باید از طریق دارو یا جراحی اقدام به درمان کرد. اقدام سریع برای رفع مشکل از هر نوع که باشد منجر به کسب نتایج رضایت بخش می گردد.

خوب بشنوید خوب زندگی کنید

سمعک تهران صفیر

دکتر ولدبیگی