گوش انسان یکی از حساس‌ترین اندام‌های بدن است که نقش مهمی در شنوایی و تعادل ایفا می‌کند. هرگونه اختلال در عملکرد گوش میتواند تأثیر چشمگیری بر کیفیت زندگی فرد داشته باشد. یکی از مشکلات کمتر شناخته‌شده اما جدی، بیماری خودایمنی گوش است. این بیماری زمانی رخ می‌دهد که سیستم ایمنی بدن به اشتباه به بافت‌های سالم گوش حمله می‌کند و باعث التهاب، آسیب به سلول‌های شنوایی و بروز مشکلات تعادلی می‌شود.
اگرچه بیماری خودایمنی گوش نسبت به سایر اختلالات شنوایی شیوع کمتری دارد، اما به دلیل ماهیت مزمن و پیش‌رونده‌اش اهمیت زیادی دارد. بیماران مبتلا معمولاً با علائمی مانند کاهش تدریجی شنوایی، وزوز گوش و سرگیجه مواجه میشوند. شناخت این بیماری، علل و روش‌های درمان آن میتواند نقش مؤثری در بهبود کیفیت زندگی بیماران داشته باشد. در این مقاله، به بررسی جامع بیماری خودایمنی گوش چیست؟ خواهیم پرداخت.
تعریف بیماری اتوایمیون گوش
بیماری اتوایمیون گوش Autoimmune Inner Ear Disease یا AIED نوعی اختلال نادر است که در آن سیستم ایمنی بدن به جای دفاع از اندام‌ها در برابر عوامل بیماری‌زا، به ساختارهای گوش داخلی حمله می‌کند. این حمله منجر به التهاب، آسیب به سلول‌های مویی حلزون و اختلال در انتقال سیگنال‌های شنوایی به مغز می‌شود.
در واقع، بیماری خودایمنی گوش نمونه‌ای از بیماری‌های خودایمنی عمومی است که میتواند بخش‌های مختلف بدن را درگیر کند. تفاوت اصلی آن در این است که اثرات بیماری مستقیماً بر شنوایی و تعادل بیمار نمود پیدا می‌کند. اگر این بیماری به موقع تشخیص داده نشود، ممکن است منجر به کاهش شنوایی دائمی گردد.
علائم رایج
علائم بیماری خودایمنی گوش می‌توانند به‌تدریج ظاهر شوند یا در مدت کوتاهی شدت بگیرند. در بسیاری از بیماران، نشانه‌ها ابتدا خفیف هستند اما با گذشت زمان شدت می‌یابند. مهم‌ترین علائم عبارت‌اند از:
- کاهش شنوایی تدریجی یا ناگهانی: این علامت بارزترین نشانه بیماری است و معمولاً هر دو گوش را درگیر می‌کند.
- وزوز گوش (Tinnitus) : صدای زنگ، سوت یا خش‌خش مداوم در گوش از دیگر علائم رایج این بیماری است.
- سرگیجه و مشکلات تعادلی: به دلیل درگیری بخش دهلیزی گوش داخلی. احتمال بروز این نشانه ها وجود دارد.
- احساس پری یا فشار در گوش: این نشانه ناشی از التهاب و اختلال در مایعات گوش داخلی می باشد.
شدت علائم در بیماران متفاوت است و گاهی اوقات با بیماری‌های دیگری مانند منیر یا عفونت گوش اشتباه گرفته می‌شود. همین موضوع اهمیت تشخیص دقیق را دوچندان می‌کند.