از مهمترین مسائل در حیطه شنوایی سنجی نوزاد و کودکان با سنین پایین، تشخیص آستانه شنوایی یا ارزیابی شنوایی کودکان است. چرا که با تشخیص درست و دقیق آستانه شنوایی می توان سمعکی مناسب و با تنظیمات دقیق به نوزاد یا کودک با انواع تست شنوایی سنجی انجام داد. با اینکه شنوایی سنجی نوزاد تست های الکتروفیزیولوژیکی مثل ABR, OAE و ASSR وجود دارد، ولی همیشه اطلاعات قابل اعتمادی به پزشکان ارائه نمی دهند.
به همین جهت متخصصان ادیولوژی توصیه می کنند؛ برای داشتن دقت بالا، یک سری آزمونهای رفتاری-شنوایی سنجی نوزاد و کودکان انجام شود. و در نهایت با در نظر گرفتن جواب تمام آزمون ها و کنار هم قرار دادن آنها بهترین و مناسب ترین سمعک با تنظیمات دقیق در اختیار کودک قرار بگیرد. در این قسمت سعی می کنیم نحوه انجام برخی آزمون های رفتاری شنوایی سنجی نوزاد را بطور مختصر برایتان توضیح دهیم.
برای کسب اطلاعات بیشتر در زمینه سمعک و قیمت سمعک می توانید به مقالات سایت تهران صفیر رجوع کنید.
کلینیک شنوایی سنجی کودکان
بررسی شنوایی کودکان از اهمیت ویژه ای برخوردار است به طوری که اگر نوزادی در بدو تولید با مشکل کم شنوایی به دنیا بیاید و تشخیص و درمان به موقع صورت گیرد این فرد در آینده مشکل جدی ای نخواهد داشت. کلینیک شنوایی سنجی کودکان امکان را فراهم می آورد که بتوان به راحتی میزان شنوایی و سطح طبیعی و غیرطبیعی بودن شنوایی نوزاد را به دست آورد. در کلینیک شنوایی سنجی کودکان با استفاده از وسایل و دستگاه های که توانایی شناسایی آستانه کم شنوایی را داراست درصد شنوایی را محاسبه می کنند. خوشبختانه اخیرا طبق دستور وزارت بهداشت تمامی نوزادانی که از بیمارستان مرخص می شوند حتما باید تست شنوایی انجام دهند. این غربالگری شنوایی به شناسایی نوزادان با اختلال شنوایی و اقدام زودهنگام برای نتیجه گیری بهتر انجام می شود. در کلینیک شنوایی سنجی کودکان تمامی مسیر شنوایی نوزاد یا کودک از لاله گوش- پرده گوش – گوش میانی و گوش داخلی و نیز اعصاب شنوایی مورد بررسی و ارزیابی قرار می گیرد.
شنوایی سنجی نوزاد با ادیومتری رفتاری
ارزیابی شنوایی کودکان با ادیومتری انواع تست شنوای سنجی شامل رفتاری – مشاهده ای (BOA Audiometry: Behavioral Observational) در آزمون BOA ارزیابی و شنوایی سنجی نوزادان بدون تقویت پاسخ ها انجام می شود. در این آزمون محرک های صدایی توسط ادیولوژیست برای کودک ارسال و رفتار کودک مشاهده می شود.
آزمون BOA با شدت پایین صدا ساز شروع میشود. هر محرک صدایی 2 تا 5 ثانیه با شدت ثابت برای نوزاد ارسال میشود. همچنین شروع هر محرک باید تا حد امکان سریع باشد. پس از آن عکس العمل نوزاد دیده شود.
عکس العملها شامل تغییر در الگوی مکیدن، باز کردن چشمها، توقف فعالیتی که توسط نوزاد در حال انجام بوده و چرخش سر میباشد. در هر مرحله، اگر پاسخی از نوزاد مشاهده نشد، شدت محرک صوتی بیشتر می شود. آخرین مرحله بیشترین شدت را دارد و پاسخ استارتل به وجود می آید، در نتیجه نوزاد از شدت ترس به گریه می افتد.
ادیومتری تشویق بینایی
ادیومتری تشویق بینایی (Behavioral Observational Audiometry) با استفاده از آزمون VRA که متخصص ادیولوژی می تواند برای نوزادان 6 ماهه تا 2.5 ساله انجام دهد. اساس این آزمون ( شنوایی سنجی نوزاد و کودکان) بر مبنای تمایل طبیعی کودک برای برگشت به سمت صدا می باشد.
در سایت تهران صفیر با انواع سمعک از جمله سمعک فوناک بیشتر آشنا شوید.
در این آزمون که به نوعی شرطی سازی فعال رخ میدهد. صداها به وسیله یک دستگاه ادیومتر کلینیکال و در یک اتاق آکوستیک برای نوزاد ارسال میشود. همزمان با آن، یک اسباب بازی جالب و البته متحرک درون یک جعبه شروع به حرکت می کند. کودک در هر مرحله شرطی می شود که با شنیدن صدا به سمت جعبه اسباب بازی نگاه کند. در این روش برای تعیین آستانه های شنوایی سنجی نوزاد در فرکانسهای تعریف شده ادیوگرام، ادیومتری انجام می شود.
ادیومتری بازی شرطی سازی
ادیومتری بازی شرطی سازی مخفف Conditioned Play Audiometry است که این آزمون برای کودکان بالای 2 یا 2.5 سال قابل انجام است. این آزمون را می توان برای کودکان در اتاق مخصوص ادیومتری و همراه با مادرانشان انجام داد. اما نکته قابل توجه این است که قبل از شروع آزمون مادر باید به خوبی آموزش ببیند. بطوریکه در هنگام آزمون کودک خود را راهنمایی نکند و کاملا ساکت باشد.
مراحل انجام آزمون شنوایی سنجی نوزاد و کودکان به این صورت است که ادیولوژیست بیرون از اتاق، صدایی را برای کودک پخش می کند. همچنین از قبل به کودک آموزش داده می شود که با هر بار شنیدن صدا، بازی را که مطابق میلش هست، انجام دهد. بازی هایی مثل انداختن توپ در سبد، چیدن لگو ها و یا هر بازی دیگری که کودک به آن علاقهمند است.
در این آزمون کودک و مادر باید هر دو به خوبی آموزش ببینند. و کودک متوجه شود که در هر مرحله منتظر باشد و گوش دهد و تنها زمانی که صدا را می شنود؛ پاسخ را ارائه دهد.
در ابتدای مقاله نیز گفته شد؛ که برای بدست آمدن آستانه شنوایی سنجی نوزاد و کودکان دقیق و قابل اعتماد، مخصوصا برای نوزادانی که سن کمتری دارند، نباید به یک آزمون یا تست اتکا کرد. بلکه انواع تست شنوای سنجی باید مجموعه آزمون های رفتاری انجام شود، در نهایت با مقایسه تمام پاسخ ها در تمام آزمون ها به نتیجه درستی در مورد شنوایی کودک رسید.
در سایت تهران صفیر برای آشنایی بیشتر با انواع سمعک و برندهای گوناگون، مقالات جامعی نوشته شده است. مقاله سمعک زیمنس آلمان را مطالعه نمایید.
مرکز شنوایی سنجی نوزادان
همان طور که ذکر گردید سنجش شنوایی در نوزادان از اهمیت خاصی برخوردار است به طوری که اگر به موقع صورت گیرد چنانچه مشکل کم شنوایی هم وجود داشته باشد تا حد زیادی قابل درمان است. مرکز شنوایی سنجی نوزادان به کلینیک های شنوایی سنجی کودکان هم اطلاق می شود که بر اساس تجربه و تبحر آزمایشگر و نیز وسایل و تجهیزات مربوط به کودکان ارزیابی کاملی از میزان شنوایی و کم شنوایی کودکان صورت می پذیرد. مرکز شنوایی سنجی نوزادان در تمامی شهرهای ایران وجود دارد که البته ممکن است به صورت دولتی یا خصوصی مشغول به فعالیت باشند. در نوزدان و کودکان نشانه های خاصی وجود دارد که دال بر داشتن شنوایی است از جمله اینکه به طرف منبع صدا برمی گردند یا اینکه وقتی آنها را صدا می زنیم جواب می دهند. اما نکته قابل ذکر این است که هیچ کدام از این نشانه ها را نمی توان به صورت طبیعی بودن شنوایی تلقی کرد. تنها راه برای اینکه در مورد میزان شنوایی نتیجه گیری کرد استفاده از وسایل مربوط به شنوایی و روش های علمی برای این موضوع می باشد.
خوب بشنوید بهتر زندگی کنید
سمعک تهران صفیر
دکتر ولدبیگی